صدف فاطمی: وقتی «هلی بری» در مراسم گلدنگلوب سال 2000 با لباس سفید ولنتینو حضور پیدا کرد، خیلیها گفتند او قواعد پوشش در این جشنواره را نادیده گرفته و سعی کرده امسال خلاقانه رفتار کند. این رفتار باوجود حرف و حدیثها و انتقادهای ابتدایی، جرقهای شد تا به این ترتیب نگاه مُد در مراسم فرش قرمز دستخوش تغییراتی شود. از آن زمان بود که سلبریتیها یاد گرفتند از پوشیدن لباسهای پولکدار بیتناسب، جینهای پاره، پیراهنهای هندی نامناسب و کفشهای کتانی که اصلا با یک مراسم فوق رسمی جور درنمیآیند، دست بردارند. به این بهانه پای طراحان حرفهای لباس به دنیای سلبریتیها باز شد تا دستکم برای شرکت در مراسم رسمی و ویژه هم که شده همراه آنها باشند و سبک پوشش در این مراسم مطلوب و همگون به نظر برسد. همین اتفاق هم افتاد؛ قصه همراهی طراحان لباس با هنرمندان و سلبریتیها در دنیا جان گرفت و چند سالی است فرش قرمز زیر پای ستارگان ایرانی هم پهن میشود؛حالا آنها هم به مناسبتهای مختلف مانند جشنواره فیلم فجر روی این فرش قدم میزنند و در برابر دوربین رسانهها قرار میگیرند.
سال گذشته و در بحبوحه برگزاری سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر، حمید قبادی، دبیر کارگروه مدولباس اعلام کرد:« پیشطرحی به جشنواره فیلم ارائه داده و برای آمادهکردن آن از «مهتاب کرامتی» مشورتهایی گرفته تا امسال شاهد ظاهری آراسته با نمادهای ایرانی بر تن هنرمندان باشیم.» به گفته قبادی با کمک این طرح، ستارهها میتوانند با مبالغ بسیار کم به 20 طراحی که معرفی میشوند، سفارش کار بدهند و کارگروه هم دستمزد طراح را متقبل میشود. بماند که این طرح، خیلی مورد استقبال قرار نگرفت و ستارههای سینمای ما ترجیح دادند انتخابهای خودشان را داشته باشند اما چیزی که به عنوان مُد فرش قرمز در افتتاحیه جشنواره فیلم فجر سال گذشته دیده شد، موجی از انتقادها را بههمراه داشت؛ لباسهایی که نه تنها درخور یک مراسم رسمی نبود و هیچ سنخیتی با ایرانیبودن نداشت، بلکه حتی در فرم فرنگی هم قابل بحث بود. منتقدان و طراحان لباس با مطرح کردن دلایل مختلف مخالفت خود را با این جریان ابزار داشتند. حرفشان این بود: جایی که حتی برای برگزاری یکی از مهمترین رویدادهای فرهنگی کشور به تسلط و دانش طراحان لباس اهمیتی داده نمیشود و باز همه چیز فُرم غیرحرفهای قبلی را به خود میگیرد، کجا میتوان امید و انتظاری برای بهبود وضعیت و افزایش فرهنگ پوشش در ایران داشت. حالا چیزی نزدیک به شش ماه دیگر تا آغاز دوباره آن رویداد مهم فرهنگی زمان مانده است. چیزی در حد و اندازه یک چشم به هم زدن. باز کارزار دیگری قرار است برپا شود و فرش قرمزی برای هنرمندان و بازیگران روی زمین پهن شود تا لباسهای رنگیشان را تن کنند و خود را در معرض قضاوت طراحان لباس و دستاندرکاران حوزه مُد قرار دهند. امسال چه میشود؟ آیا انتقادهای سال گذشته راهکاری برای بهبود در روند پوشش بازیگران در جشنواره فیلم فجر پیش رو به همراه داشته است یا اساسا کار از جای دیگر لنگ میزند؟ با «مهلا زمانی»، طراح لباس درباره پوشش بازیگران در این رویداد مهم فرهنگی گپی کوتاه زدیم:
اینها نمیخواهند هزینه کنند
زمانی درباره نحوه پوشش بازیگران در مراسم افتتاحیه فیلم فجر سال گذشته میگوید: «من جدا با دیدن آن لباسها متأسف شدم؛ از آن هنرمند باسواد که در این زمینه ادعا دارد، گرفته تا آن هنرپیشه بیسواد همهشان یکجور بودند! این که یک بازیگر نداند برای این مراسم مهم لازم است با طراح لباس مشورت و هزینه کند، فاجعهای است که جای جبران ندارد. من نمیدانم اینها اگر دلشان برای آبروی فرهنگ و کشور ایران نمیسوزد، چطور درباره خودشان میتوانند بیتفاوت باشند؟ همه بازیگران میتوانند یک لباس ساده را که برازنده این مراسم باشد با هزینه معقول تهیه کنند. من حاضرم با هرکدام از این بازیگران اگر بخواهند لباس مناسب بپوشند، همکاری کنم و لباس موردنظرشان را به صورت رایگان در اختیارشان بگذارم تا آبروی کشورم حفظ شود اما آنها خودشان نمیخواهند یا میترسند یا نمیخواهند هزینه کنند!»
نه ایرانی است، نه فرنگی
باتوجه به اینکه مد و فشن، این روزها نسبت به قبل در ایران پررنگتر شده، این تغییر در پوشش در لباس بازیگران نیز نسبت به سالهای قبل دیده میشود؟ زمانی میگوید: «نحوه پوشش بازیگران، چند صباحی است که از نظر رنگ، تغییراتی کرده است اما در زمینه طراحی و تناسب اصلا! اشکال کار اینجاست که اساتید ما در دانشگاهها هم پایبند به اصول ایرانی نیستند؛ ژورنالهای خارجی را جلوی دانشجویان میگذارند و میخواهند لباسدوزی یادشان بدهند! یکی نیست بگوید این لباسها چهربطی به فرهنگ و ضوابط پوشش ما دارد؟! همین میشود که دامن را با شلوار گشاد میپوشند و بلوز را با نخهای آویزان! که چه بشود؟ با این لباسها به جای فرش قرمز باید بروند در صف شیر بایستند.»